الگوریتم Mobile First Index چیست؟ در طول تاریخ، شیوه زندگی انسان نخستین چند میلیون سال پیش با شیوه زندگی انسانان قرن ۲۱ بسیار تغییر کرده است. این تفاوتها در رفتار و عادات انسانها نمایان است. یکی از تغییرات اساسی، معتبرسازی استفاده از دستگاههای موبایل است که به جامعهای که به آن تسلط پیدا کرده است، تبدیل شده است.
قبلاً، استفاده از اینترنت اصلًا با استفاده از کامپیوترهای خانگی انجام میشد. اما با ظهور دستگاههای موبایل و قابلیت حمل آنها همراه خود به هر مکان، رفته رفته رفتار کاربران نیز تغییر کرده است.
این تغییرات در رفتار کاربران موبایل چالشهایی را برای وبسایتها به وجود آورده است. زیرا بسیاری از وبسایتها اصلاً برای نمایش در دستگاههای موبایل طراحی نشدهاند و تجربه کاربری ضعیفی را برای کاربران موبایل ارائه میکنند.
با بهروزرسانی الگوریتمهای خود، گوگل تغییر رفتار وبسایتها را ترویج داده است. الگوریتم Mobile First Index با تمرکز بر تجربه و رضایت کاربران موبایل طراحی شده است. این الگوریتم منجر به تغییر رتبهبندی وبسایتها در نتایج جستجو میشود و وبسایتهای بهینه نشده برای نمایش در دستگاههای دسکتاپ تحت تأثیر قرار میگیرند.
برای بهرهبرداری از این الگوریتم و افزایش سئوی وبسایت خود، لازم است وبسایت شما نیز بهینه شود و تجربه کاربری خوبی را برای کاربران موبایل فراهم کند. پس تا آخر این مقاله از آموزش سئو همراه سایت کافه وردپرس باشید.
چرا گوگل برای جستجو با موبایل اهمیت زیادی قائل میشود؟
با توجه به آخرین گزارشات در سال ۲۰۱۶، بیش از ۵۵ درصد جستجوها در اینترنت از طریق دستگاههای موبایل انجام میشود. در برخی حوزههای کاری، این عدد حتی به ۸۵ درصد نیز میرسد. به همین دلیل، شرکت گوگل تصمیم گرفت خدمات جستجوی اینترنتی خود را برای دستگاههای موبایل بهبود بخشید.
هدف گوگل از بهینهسازی سرویس جستجوی موبایلی، نمایش فقط وبسایتهایی است که برای نسخه موبایل بهینه شدهاند. زمانی که کاربری با گوشی موبایل خود در اینترنت جستجو میکند، تنها سایتهایی نمایش داده میشوند که برای نسخه موبایل بهینه شدهاند. این نشان میدهد که گوگل الگوریتم Mobile First Index را به منظور ارائه تجربه بهتری برای کاربران موبایلی ارائه کرده است.
الگوریتم Mobile First Index دقیقاً چیست؟
در گذشته، وقتی کاربران در اینترنت جستجو میکردند، نسخه دسکتاپ وبسایت شما معیار اصلی برای رتبهبندی در گوگل بود. با ظهور و پرطرفدار شدن گوشیهای تلفن همراه، گوگل تصمیم گرفت با تغییر الگوریتم رتبهبندی خود، نسخه موبایل وبسایتها را به عنوان اولویت قرار دهد.
این تغییر الگوریتم به نام Mobile First Index بود که از اوایل سال ۲۰۱۸ به صورت تدریجی برای همه سایتها فعال شد. به این معنی که اولویت اصلی گوگل برای رتبهبندی، نسخه موبایل وبسایت است و اولویت دوم برای رتبهبندی نسخه دسکتاپ است، که به طور معمول عکس آنچه که قبل از معرفی این الگوریتم شاهد بودیم است.
چه سایتهایی تحت تاثیر الگوریتم جدید گوگل برای موبایلها قرار میگیرند؟
با ورود الگوریتم جدید موبایل فرست گوگل، سایتها را میتوان به چهار گروه تقسیم کرد. این تقسیمبندی بر اساس تاثیر الگوریتم بر روی سایتها و عملکرد آنها است:
۱- سایتهایی که نسخه موبایل و دسکتاپ آنها یکسان است
اگر نسخه موبایل و دسکتاپ یکسان باشد، تغییری در آنالیز گوگل از محتوای صفحات شما صورت نمیگیرد. پس از فعال شدن این الگوریتم، گوگل همچنان از نسخه دسکتاپ سایت شما استفاده میکند. اما باید توجه داشت که ریسپانسیو نبودن سایت شما میتواند تأثیر منفی بر رتبهبندی سایت در نتایج جستجوی گوگل داشته باشد. سایت varzesh3 در عین حال که نمونهای از وبسایتهایی است که ریسپانسیو نیستند و نسخه موبایل و دسکتاپ یکسانی دارند، این مسئله میتواند باعث کاهش امتیاز سئوی آن شود.
۲- سایتهای Responsive یا واکنشگرا
الگوریتم Mobile First Index شامل تغییر در درک گوگل از محتوای سایتهای ریسپانسیو نمیشود. این الگوریتم تنها بر روی نحوه نمایش محتوا توسط سایت در دستگاههای موبایل تأثیر میگذارد، در حالی که محتوا خود در نسخه موبایل و دسکتاپ یکسان است.
بنابراین، اگر سایت شما ریسپانسیو باشد و محتوا در هر دو نسخه موبایل و دسکتاپ یکسان باشد، تغییری در جایگاه سایت شما ایجاد نخواهد شد. اما، اگر بخشی از محتوا در نسخه موبایل با استفاده از CSS پنهان شده و در دسترس نیست، ممکن است در نتایج جستجو تغییراتی رخ دهد.
برای توضیح بهتر، به عنوان مثال، فرض کنید صفحه “آموزش رایگان سئو” در نسخه دسکتاپ رتبه خوبی در عبارت “آموزش سئو رایگان” در گوگل دارد. اما، در نسخه موبایل برخی از بخشهای محتوا پنهان شده یا در دسترس نیستند.
۳- سایتهایی که برای نسخه موبایل، طراحی و آدرس مجزایی دارند
با توجه به اطلاعات قابل دسترسی تا سپتامبر ۲۰۲۱، الگوریتم موبایل گوگل (که با نام Mobile-First Indexing شناخته میشود) وظیفه دارد تا در اولویت، نسخه موبایل سایت را برای آنالیز و نمایش در نتایج جستجو قرار دهد. با این حال، اگر سایت شما از دو آدرس مجزا برای نسخه موبایل و دسکتاپ استفاده میکند، گوگل تنها محتوای نسخه موبایل را در نظر خواهد گرفت و براساس آن صفحه را رتبهبندی میکند.
به عبارت دیگر، اگر محتوای نسخه موبایل و دسکتاپ سایت شما تفاوتهای قابل توجهی دارند، توصیه میشود که محتوای نسخه موبایل را بهینه کنید و از روشهای Responsive Design یا Dynamic Serving استفاده کنید تا مطمئن شوید که محتوای سایت شما به طور ایدهآل در هر دو نسخه قابل مشاهده و فهم است.
۴- داینامیک سروینگ
در این میان، یک سری از سایتها وجود دارند که در هیچ یک از گروههایی بالایی که برایتان گفتیم نیستند، به عنوان مثال اگر وارد سایتهایی نظیر بامیلو یا دیجیکالا شوید، با اینکه برای هر دو نسخه موبایل و دسکتاپ، یک آدرس در نظر گرفتند، اما وقتی از مرورگر موبایل خود وارد این سایتها میشوید، نه تنها نحوه نمایش بلکه کدهای HTML صفحه نیز تغییر میکند، به این روش Dynamic Serving گفته میشود.
تا قبل از این، نسخه دسکتاپ سایتهایی که از داینامیک سروینگ استفاده میکنند، اهمیت بیشتری داشت، اما با روی کار آمدن رسمی الگوریتم Mobile First Index، گوگل از همان ابتدا به سراغ نسخه موبایل سایت شما میرود و تنها محتوای موجود در آن را آنالیز و ایندکس میکند.
چطور باید سایت خود را برای الگوریتم جدید گوگل آماده کنیم؟
حالت موبایل سایت یکی از عوامل مهم در سئو و جایگاه سایتها در نتایج جستجو است. برای اینکه گوگل بهتر بتواند نسخه موبایل سایت شما را تحلیل کند و جایگاه مناسبی به آن اختصاص دهد، میتوانید موارد زیر را در نظر بگیرید:
۱- محتوا، ساختار صفحات و کدهای موبایل و دسکتاپ یکسان باشد
یکسان بودن محتوای سایت در نسخه موبایل و دسکتاپ بسیار مهم است. این کار به شما کمک میکند تا تجربه کاربری یکپارچهتری را برای کاربران فراهم کنید و همچنین به بهبود جایگاه سایت در نتایج جستجو کمک میکند. برای رعایت این موارد، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱. عنوان و توضیحات متا (Meta Titles and Descriptions): اطمینان حاصل کنید که عنوان و توضیحات متا برای صفحات موبایل و دسکتاپ یکسان باشند. این اطلاعات باعث میشوند که کاربران و موتورهای جستجو بتوانند بهتر درک کنند که صفحه شما درباره چه موضوعی است.
۲. نشانهگذاری استاندارد و کدهای اسکیما: اگر از نشانهگذاری استاندارد مانند Schema.org برای توصیف محتوای سایت استفاده میکنید، اطمینان حاصل کنید که نشانهگذاری و کدها در هر دو نسخه موبایل و دسکتاپ یکسان باشند. این کار به موتورهای جستجو کمک میکند تا محتوای سایت را به درستی تفسیر کنند و بهبود جایگاه سایت را در نتایج جستجوی آنها برای هر دو نسخه فراهم کنند.
۳. محتوای اصلی صفحه: محتوای اصلی صفحه شامل متنها، تصاویر و ویدیوها باید در هر دو نسخه موبایل و دسکتاپ یکسان باشند. البته، به عنوان مثال، برخی المانهای محتوایی مانند سایدبارها، فوترها و هدرها ممکن است در نسخه موبایل به شکل متفاوتی نمایش داده شوند، اما مطمئن شوید که محتوای اصلی و مهم برای هر دو نسخه یکسان باشد.
با رعایت این موارد، شما میتوانید به یکسان بودن محتوای سایت در نسخه موبایل و دسکتاپ دست یابید و از آخرین بهروزرسانیها و تغییرات گوگل بهراحتی استفاده کنید.
۲- توجه به محتوای قرار گرفته در فوتر و سایدبار
نسخه موبایل سایتها به دلیل اندازه کمتر نسبت به دسکتاپ، فضای کوچکتری دارند. در واقع، وقتی شما وارد یک سایت ریسپانسیو میشوید، بخشهایی مانند فوتر و سایدبار به صورت پیشفرض در نسخه موبایل حذف میشوند، زیرا این اقدام باعث بهبود تجربه کاربری در دستگاههای موبایل میشود.
با توجه به اهمیت تمرکز گوگل بر روی نسخه موبایل سایتها، بسیار ممکن است لینکهای مهمی که در بخشهای حذف شده در نسخه موبایل وجود دارند، ارزش خود را از دست دهند. اما این موضوع به صورت نسبی است و وابسته به عوامل دیگری مانند محتوا و ساختار سایت است.
۳- طراحی ریسپانسیو بهتر از یک نسخه موبایل مجزا است
شاید در نگاه اول گمان کنید که ارزشی که گوگل برای موبایل قائل است، بهتر است یک آدرس مجزا برای موبایل در نظر بگیرید. اما گوگل پیشنهاد میکند که اولویت اصلی شما طراحی ریسپانسیو باشد. ترتیب ارزشگذاری گوگل برای هر یک از این روشها به شرح زیر است:
۱. اولویت اول: ریسپانسیو بودن سایت
۲. اولویت دوم: داشتن نسخه مجزا برای موبایل یا Mobile Version
۳. اولویت سوم: نمایش یکسان سایت در دسکتاپ و موبایل (این مورد اصلاً توصیه نمیشود)
و در آخر اینکه برای تجارتهای بزرگتری که تعداد بازدیدکننده بیشتری دارند، استفاده از تکنیک Dynamic Serving میتواند بعد از اولویت اول، انتخاب مناسبی باشد.
سوالات مهم و پاسخ داده نشده در مورد الگوریتم Mobile First Index
آیا گوگل برای موبایل، ایندکسی جداگانه در نظر گرفته است؟
گمانهزنیهای عدهای درباره داشتن یک ایندکس برای دسکتاپ و یک ایندکس برای موبایل توسط گوگل وجود دارد، اما آخرین اطلاعاتی که در دسترس دارم این است که در سال ۲۰۱۸، گوگل اقدام به رونمایی از شیوه جدیدی با نام “موبایل فرست” (Mobile-First) کرد. این رویکرد به این معنی است که گوگل در ارزیابی محتوای سایتها، ابتدا نسخه موبایل آنها را مورد بررسی قرار میدهد و بر اساس آن، رتبهبندی میکند.
از کجا بفهمیم الگوریتم ایندکس موبایل برای سایت ما فعال شده؟
الگوریتم مخصوص موبایل گوگل، که به آن “موبایل فرست” (Mobile-First) نیز گفته میشود، در واقع تغییری است که گوگل در روند ایندکسگذاری سایتها اعمال کرده است. در گذشته، گوگل برای ایندکس کردن سایتها از نسخه دسکتاپ استفاده میکرد و پس از آن، نسخه موبایل را مشاهده میکرد. اما با ظهور استفاده بیشتر کاربران از دستگاههای همراه، گوگل تصمیم گرفت الگوریتم خود را تغییر داده و از نسخه موبایل سایتها برای ایندکسگذاری استفاده کند.
ابتدا، این الگوریتم فقط برای یک تعداد محدودی از سایتها فعال شد؛ اما پس از آن، گوگل اقدام به تدریجی کردن این بهروزرسانی و فعالسازی الگوریتم موبایل فرست برای تمامی سایتها کرد. این عمل باعث شد تا پیامی مبنی بر این بهروزرسانی در ابزار Search Console گوگل برای وبمستران نمایش داده شود.
آیا گوگل نسخه موبایل را معیار رتبهدهی به سایت قرار میدهد؟
وقتی از رتبهبندی و امتیاز سایت صحبت میشود، نسخه موبایل سایت شما به اهمیت بیشتری نسبت به نسخه دسکتاپ میرسد. اما این بدان معنا نیست که نسخه دسکتاپ شما ارزشی ندارد. در مواقعی که سایت شما نسخه موبایل نداشته باشد، گوگل همچنان نسخه دسکتاپ شما را برای رتبهبندی در نظر میگیرد. بنابراین، اهمیت نسخه موبایل ممکن است در شرایط خاص تغییر کند.
به طور کلی، نسخه موبایل سایت شما اولویت اصلی گوگل برای تعیین رتبه است. بنابراین، اگر در فرآیند طراحی سایت خود هستید، باید بدانید که نداشتن نسخه موبایل بهتر است از داشتن نسخه موبایل ناقص.
اگر سایت من نسخه موبایل نداشته باشد چطور؟
داشتن یا نداشتن نسخه موبایلی از وبسایت، در واقع تأثیر مستقیمی بر فرآیند ایندکس شدن محتوا ندارد. اما به دلایل سئوی دیگری، داشتن نسخه موبایلی از وبسایت بسیار مهم است.
اولاً، همانطور که اشاره کردید، نسخه موبایلی راهی برای بهبود تجربه کاربری در دستگاههای موبایل و تبلت است. با افزایش استفاده از دستگاههای موبایل برای جستجو و مرور وب، وجود یک نسخه موبایلی از وبسایت که به طور صحیح و قابل استفاده بر روی این دستگاهها نمایش داده شود، بسیار ضروری است. این ویژگی میتواند به کاربران کمک کند تا به راحتی و بهترین شکل ممکن از وبسایت شما استفاده کنند.
توجه بیشتر گوگل به موبایل در آینده با Mobile First Design
مفهوم Mobile First Design یک رویکرد است که در طراحی و توسعه وبسایتها مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، ابتدا نسخه موبایل و سپس نسخههای بزرگتر (تبلت و دسکتاپ) طراحی میشوند.
این رویکرد به این دلیل به عنوان یک روند مهم در طراحی سایت شناخته شده است که استفاده از دستگاههای همراه و مرورگرهای موبایل در حال رشد است. با توجه به این رشد، طراحی یک نسخه موبایل به صورت جداگانه و انحصاری ضروری است.
وقتی که نسخه موبایل به صورت کامل طراحی شده و بهینهسازی شود، میتوان بخشهایی را برای نسخههای بزرگتر اضافه کرد. این روش باعث میشود تا تمرکز اولیه بر روی تجربه کاربری در دستگاههای موبایل قرار بگیرد و سپس به تبلتها و دسکتاپها گسترش یابد.